Dodenherdenking

Nationale Dodenherdenking

Dodenherdenking is een jaarlijks terugkerende herdenking op 4 mei waarbij we stil staan bij de slachtoffers die zijn gevallen tijdens de Tweede Wereldoorlog en bij latere conflicten en vredesmissies waar Nederlandse militairen in zijn ingezet. Het is een nationale herdenking die in het hele land plaatsvindt, zowel bij monumenten als op televisie en radio. De herdenking begint meestal om 20.00 uur en duurt twee minuten. Tijdens deze twee minuten wordt er stilgestaan bij de slachtoffers en worden er kransen gelegd bij de monumenten.

Het is belangrijk om te blijven herdenken en de slachtoffers te blijven herdenken, zodat we nooit vergeten wat er is gebeurd en ervoor kunnen zorgen dat zoiets nooit meer gebeurt. Daarnaast toont het respect voor de slachtoffers en hun families en worden de offers die zij hebben gebracht erkend.

Tijdens de dodenherdenking worden er vaak toespraken gehouden en worden verhalen verteld over de slachtoffers. Ook worden er gedichten voorgelezen en wordt er muziek gespeeld. Het is een moment van bezinning en reflectie, waarbij we stil staan bij het belang van vrijheid en het voorkomen van oorlog en geweld.

In Nederland is het gebruikelijk om na de dodenherdenking de volgende dag, op 5 mei, Bevrijdingsdag te vieren en te vieren dat we in vrijheid leven. Dit geeft aan dat we beseffen hoe belangrijk de vrijheid is en dat we deze nooit vanzelfsprekend mogen nemen

Het OVN bestuur verzocht uit haar midden, bestuurder G.J. (Bert) van Hal een eerste oriëntatie te doen naar de gemeente Nijkerk. Verder was er aandacht voor de vraag over het draagvlak van de verdere herdenking in de richting van de Nijkerkse samenleving en dit laatste bleek in ruime mate aanwezig.

Uiteraard waren er verschillende denkrichtingen maar er was alle reden om de Herdenking van de jaarlijkse 4e mei in een nieuw concept te zetten en de gelegenheid aan de Nijkerkse bevolking aan te bieden met als uitgangspunt: voor iedereen en voor alle gezindten, zonder aanziens des persoons.

De eenstemmigheid bleek kenmerkend, de uitgangspunten werden unaniem ondersteund.

Dit traject heeft zich ontwikkeld tot een jaarlijks terugkerend moment van bezinning bij de wereld van vandaag met de trieste gebeurtenissen uit het verleden als voorbeeld.

De commissie Herdenking te Nijkerk heeft zich de afgelopen jaren naast het jaarlijkse moment op 4 mei ook op tal van andere terreinen laten zien. In overleg met de Oranjevereniging en met de inzet van veel energie van de vrijwilligers, volgden naast de stille tocht op 4 mei, de bezoeken en initiatieven voor de adoptie van de verschillende monumenten tevens een omvangrijk project met videofilm en lesmateriaal voor 21  Nijkerkse scholen voor basis- en voortgezet onderwijs in samenwerking met de Stichting Samenwerkend Verzet 1940-1945.

Een jaarlijkse begroting van de herdenking aan zowel het bestuur van de Oranjevereniging als de gemeente Nijkerk vormde tot 1995 een vast onderdeel van de activiteiten van de commissie.

Vaste kosten vormden in die tijd de grootste post evenals de soberheid waarmee de herdenking doorgaans werd omgeven alsmede een zorgvuldig beheer van onkosten en uitgaven die prioriteit hadden binnen het bestuur.

Het vijfde jaar van elke periode vormde steeds een uitzondering wanneer de herdenking gecombineerd werd met een speciale bijeenkomst in de Hervormde Grote Kerk na afloop van de plechtigheden elders.

Uiteraard had dat gevolgen voor de begroting vanwege de extra facilitering van o.a. sprekers en musici maar ook die keuzes genoten vooraf overleg en akkoord van alle betrokkenen.

Begin jaren’90 werd de commissie herdenking via de gemeente Nijkerk verzocht vormen van sponsoring in overweging te nemen teneinde operationele kosten te kunnen reduceren.

De Oranjevereniging c.q. de commissie Herdenking heeft dit streven destijds als zeer ongewenst van de hand gewezen.

Een herdenking met de impact en achtergronden zoals wij die kennen dient in alle gevallen financieel gedragen en gerespecteerd te worden door het betreffende gemeentebestuur, in dit geval dat van Nijkerk.

Een jaarlijkse herdenking van de oorlogsslachtoffers gedurende de periode van voor 1940 t/m de tijdslijnen zoals wij die tot en met vandaag interpreteren leent zich niet voor commerciële uitingen van welke aard dan ook en dient zonder enig voorbehoud beschouwd te worden als een stukje lokaal en gemeentelijk erfgoed van het algemeen belang en dat zal gewaarborgd moeten worden.

De commissie heeft zich altijd doen kennen als een onafhankelijke organisatie met activiteiten in dienst van de gehele Nijkerkse samenleving en verantwoording verschuldigd aan zowel het gemeentebestuur als haar moederorganisatie, de Oranjevereniging Nijkerk. 

Voor meer informatie van en over de 4 en 5 mei commissie www.4en5meinijkerk.nl

Heb jij de nieuwe website al gezien?

De commissie heeft hun eigen website met informatie gemaakt. Wil je meer informatie? Kijk dan eens op deze website. De commissie is een onderdeel van de Oranjevereniging.

Klik hier om door te gaan naar de website van de commissie.

Het monument in het van Renenpark te Nijkerk.